Filmy i seriale o zaburzeniach psychicznych

Szpak (2021)

Film opowiada o bohaterce w żałobie, doświadczającej objawów depresji, ale tytułowy szpak wybija Lilly z jej stanu depresyjnego, nieustannie prowokując ją do działania. Kobieta toczy batalię nie tylko ze złośliwym ptakiem, lecz jej działania stopniowo zaczynają przenosić się na inne obszary jej życia.

Film napawa nadzieją na przywrócenie spokoju i harmonii w życiu. Podkreśla to, że z pozoru trudne, uciążliwe okoliczności, mogą w gruncie rzeczy prowadzić do dobrych rezultatów. Historia idealnie wpisuje się w motto mojej zawodowej działalności: Psychoinspiracja, by kryzys rozwijał <3

W pogoni za szczęściem (2006)

Opowieść o mężczyźnie, który zmaga się z trudnościami codziennego życia – konfliktem małżeńskim, brakiem pieniędzy, opieką nad dzieckiem. Chris stara się nie poddawać, jednak los ciągle wystawia go na trudne próby. Ile jest w stanie znieść jeden człowiek i nie stracić całkowicie nadziei? Tego nikt nie wie, dopóki nie zmierzy się ze swoją granicą wytrzymałości.

Życie jest nieprzewidywalne, co nie oznacza, że jednoznacznie złe i trudne. Nawet w najgorszych scenariuszach zdarzają się przebłyski pięknych chwil.

Choć goni nas czas (2007)

Dwóch mężczyzn poznaje się w dość niesprzyjających okolicznościach. Ale popularne powiedzenie mówi o tym, że prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie”. I tak właśnie jest w tym filmie. Czas goni Edwarda i Cartera nieubłaganie. Czy zdążą zrealizować swoje plany i cieszyć się życiem?

Gwarantuję Wam huśtawkę emocji – od śmiechu po płacz. Oglądając ten film jeszcze będąc na studiach, zastanawiałam się, nad tym, jak to jest, że niektórzy doświadczając dramatów są w stanie zachować radość życia, a inni zapadają w głęboką depresję. Odpowiedzi poszukajcie w tej produkcji.

Uncontrollably fond (2016)

Sin JoonYeong, główny bohater jest pewnym siebie, popularnym aktorem. Gdy otrzymuje propozycję wcielenia się w pewną postać i nakręcenia reportażu, bardzo oporuje i mało kto jest w stanie nakłonić go do wystąpienia przed kamerą. Wówczas na jego drodze pojawia się producentka filmowa – Eul No, która decyduje się namówić go do zmiany zdania. Splot różnych zdarzeń, a szczególnie poważna choroba, są w stanie zmienić wiele w życiu człowieka – priorytety, zachowania, uczucia.

Dowcip (2001)

Profesorka Vivian Bearing jest bardzo pewną siebie i wymagającą wykładowczynią, co ciekawe, wykładającą o literaturze dotyczącej śmierci. Życie jednak w pewnym momencie ją konfrontuje nie tylko z jej wiedzą zawodową, ale i podejściem do życia, gdyż zapada na śmiertelną chorobę. Czy pojawi się ktokolwiek, kto będzie z nią podczas jej ostatnich chwil, skoro tak skutecznie odpychała od siebie innych? Jakże los potrafi płatać nam figla i dawać pstryczek w nos, by zmusić nas do głębszych refleksji nad swoim postępowaniem. Z tego filmu można wynieść naprawdę dużo refleksji życiowych, także tych dotyczących traktowania pacjentów przez lekarzy, bo to co się tam czasem działo to… śmiech na sali.

Nietykalni (2011)

Czy jest ktoś, kto nie zna tego klasyka? Jeśli nie widziałeś/widziałaś, koniecznie nadrób zaległości. Czy niepełnosprawność z góry skazuje człowieka na nieszczęśliwe, depresyjne i pozbawione możliwości życie? Zupełnie nie. Jeśli zatroszczysz się o to, by otoczyć się właściwymi ludźmi, dasz sobie prawo do korzystania z możliwości, które daje życie.

Niech jednak nie zwiedzie Cię zdjęcie śmiejących się bohaterów i określenie filmu jako komedia. Będziesz prawdopodobnie płakać zarówno ze śmiechu jak i wzruszenia. Bo czy jest możliwa głęboka przyjaźń między tak różnymi od siebie ludźmi jak Phillipe i Driss, bez doświadczania trudności?

Chce się żyć (2013)

To pierwszy polski film w tym zestawieniu, ale nie pierwszy oparty na prawdziwej historii. Właśnie takie filmy chwytają mnie za serce najmocniej, a zwłaszcza, gdy opowiadają o pokonywaniu tak ogromnych trudności, z jakimi na co dzień mierzy się Mateusz. Chłopak choruje na mózgowe porażenie dziecięce – chorobę, którą wiele osób kiedyś łączyło z upośledzeniem umysłowym. Niesłusznie.

Film ten burzy stereotypy o osobach z niepełnosprawnością, bo pokazuje wewnętrzne przeżycia bohatera. Dodatkowo pięknie rozwija empatię i wrażliwość na drugiego człowieka.

Piękny umysł (2001)

John Nash usilnie próbuje opracować teorię matematyczną, która wzniesie go na wyżyny nauki. Gdy pracuje się tak zawzięcie jak John, sukces jest możliwy. A za jednym sukcesem pojawiają się kolejne możliwości – praca dla kraju. Jednak jego pracę zakłócają tajne służby. Mężczyzna jest szpiegowany, podsłuchiwany, prowokowany przez wrogów. Ale czy to wszystko dzieje się naprawdę? Tylko piękny (i niezwykle skomplikowany) umysł może wymyślić zarówno nową teorię naukową, jak i stworzyć alternatywną rzeczywistość. Czy w obliczu choroby miłość i relacje z najbliższymi, praca i normalne funkcjonowanie ma rację bytu?

Czarny Łabędź (2010)

Nina postawiła sobie za cel perfekcję w tańcu. Gdy otrzymała propozycję roli w występie baletowym, przygotowania przesiąkły jej codzienność do tego stopnia, aż doprowadziły ją do obłędu. Jaką cenę musiała zapłacić za stres i ambicję? Psychika bywa krucha, gdy nie dbamy o równowagę.

Spinning Out (2020)

Serial opowiada o łyżwiarce, a raczej rodzinie łyżwiarek, które za cel stawiają sobie wygrane w konkursach. Przeszkodą w realizowaniu tego planu jest choroba psychiczna, zawikłane relacje między bliskimi i rodzące się uczucia romantyczne. Możesz na własne oczy zobaczyć, z czym wiąże się nieleczenie choroby dwubiegunowej, odstawianie leków.

Lot nad kukułczym gniazdem (1975)

Jest to dość stary film opowiadający o starym systemie psychiatrii, gdy jeszcze leczenie różnych chorób nie było tak rozwinięte jak dziś. Obecnie oddziały psychiatryczne tak nie wyglądają. Ale polecam ten film ze względu na jeden, ważny i prawdziwy moim zdaniem aspekt. Doświadczenie choroby psychicznej i pobyt na oddziale psychiatrycznym łączy ludzi i na tej podstawie tworzą się relacje oparte na akceptacji odmienności ludzi, ich niedyspozycji i potrzeb.

Dzień Świra (2002)

Bardzo popularny w Polsce film. Jednak niewiele widzów zdaje sobie sprawę, że te dziwaczne i śmieszne zachowania głównego bohatera wynikają z konkretnej choroby. Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne bardzo przeszkadza w normalnym funkcjonowaniu i wiąże się z ogromnym lękiem. Lęk ten przejawia się poprzez natrętne myśli, a redukowany jest poprzez wiele rytuałów. Chociaż brzmi to bardzo poważnie, OCD jest chorobą, którą w większości przypadków da się skutecznie leczyć. To jak, zaczynanie pracy o równej godzinie, mieszanie określoną liczbę razy herbaty i inne dziwactwa mają już dla Ciebie sens?

Bracia (2009)

Sam będący żołnierzem wysłanym na misję w Afganistanie, zostaje uwięziony przez wroga. Doświadczył straszliwych okrucieństw wojny, co przekłada się na jego psychikę. Zmienił się za sprawą zespołu stresu pourazowego (PTSD), do tego stopnia, że jego najbliżsi go nie poznają. Mężczyzna nosi w swojej głowie poczucie ciągłego zagrożenia, tak jak inni, którzy mają to zaburzenie.

Sybil (2007)

Najcięższą postacią traumy jest DID – dysocjacyjne zaburzenie tożsamości (potocznie rozdwojenie jaźni). Przypadki pacjentów z tym zaburzeniem zdarzają się naprawdę i właśnie główna bohaterka filmu jest tego przykładem, gdyż produkcja oparta jest na faktach.

Sybil doświadczyła tak traumatycznych zdarzeń w dzieciństwie, zanim jej osobowość się ukształtowała, że zamiast jednej spójnej psychicznie osoby, stworzyła w swoim umyśle wiele różnych tożsamości, by mierzyły się z poszczególnymi ciężkimi zranieniami. Między tymi kawałkami psychiki (tożsamościami) nie ma połączenia, pamięć zdarzeń jest wymazana, więc Sybil żyje jako jedna osoba, którą zamieszkuje 16 różnych osób. Gdy nastąpią pewne okoliczności, wiążące się w jakiś sposób z konkretną traumą, psychika odpala ten konkretny wycinek i osobowość się przełącza na inną.

Kill me heal me (2015)

Serial również opowiada o DID, jednak w bardziej barwny, momentami zabawny sposób. Osobowości Cha Do-Hyeon’a sprowadzają na niego wiele problemów, gdyż są tak odmienne od rdzenia jego psychiki – zdrowej tożsamości. Co się stanie, jeśli główny bohater zakocha się w pewnej kobiecie, a jedna z jego tożsamości w kimś innym?

Żeby nie było jedynie komediowo i romantycznie, w serialu ujęte są również przyczyny zaburzenia i jak możesz się domyślać jest to trauma z dzieciństwa. Mimo, że tożsamości są różne, pojawianie się ich w określonych momentach ma jakiś powód i powiązanie z przeszłością Do Hyeon’a.

It’s okay to not be okay (2020)

Kolejna koreańska drama z traumą w tle. Tym razem główna bohaterka, Ko MoonYeong to osobowość antyspołeczna (dyssocjalna, psychopatyczna), która ma trudność z odczuwaniem emocji i empatii, za to dąży do postawionych przed sobą celów. Trochę taka się urodziła, a trochę taka się stała przez to czego doświadczyła. On, Moon GangTae jest pracownikiem szpitala psychiatrycznego, który też niejedno w życiu przeszedł. Nie będzie zaskoczenia, jeśli powiem, że w szpitalu pojawiają się pacjenci z przeróżnymi zaburzeniami (np. pacjent w manii). Godny uwagi jest także starszy brat głównego bohatera. Mężczyzna ma autyzm i jego postać jest, wręcz książkowym przykładem cech głębszego zaburzenia ze spektrum autyzmu.

Serial jest ponadto pięknie wykonany (ujęcia kamery, scenografia i grafika) i posiada przepiękną ścieżkę dźwiękową. Oddziałuje na uczucia widzów, więc jest dobry do pogłębiania umiejętności współodczuwania. Momentami można przeżyć dreszcz lęku, czasem zakręci się w oku łza, a w innej scenie uśmiechniemy się z czułością lub roześmiejemy z przewrotnej sytuacji bohaterów.

Przerwana lekcja muzyki (1999)

Wyobraź sobie, że w szpitalu psychiatrycznym spotykają się trzy dziewczyny cierpiące na zaburzenia osobowości. Tak to się właśnie dzieje w tym filmie: Susan z osobowością z pogranicza (borderline), Lisa z osobowością antyspołeczną i Daisy o histrionicznym rysie osobowości.

Zabiłam aby żyć (2015)

Związek Alexandry i Marcello jest typowym przykładem jak często wygląda przemoc w związku. Dynamika relacji to nieustanne błędne koło rosnącego napięcia, upustu w postaci pobicia i okres spokoju a wręcz czułości. Przez co musiała przejść kobieta, by ostatecznie dokonać tak dramatycznego kroku, jaki sugeruje tytuł? To było piekło, które przez wiele lat trzymało ją za pomocą wielu silnych mechanizmów psychologicznych przed ucieczką. Choć ucieczka nie zawsze jest możliwa.

Plac Zbawiciela (2006)

Historia rodziny, która musiała zmierzyć się z ogromnymi długami, bezrobociem i wieloma zamiatanymi pod dywan przez wiele lat problemami. W obliczu tak trudnych prób Bartek ucieka się do przemocy wobec żony Beaty, a także dzieci. Jego matka Teresa, nigdy nie lubiła synowej, a obecnie, gdy kobiety zmuszone są mieszkać razem, wręcz znęca się nad nią psychicznie. Beata całą tę sytuację przepłaca zdrowiem. Choć nie tylko ona płaci najwyższą cenę.

Pręgi (2004)

Wojtek na własnej skórze doświadczał co oznacza “trzymanie dziecka krótko”. Jego ojciec wyznawał przekonanie, że najlepszym sposobem wychowawczym jest stosowanie kar cielesnych i zastraszanie. Mocno wierzył w to, że takie metody wychodzą na dobre.

Ileż razy można usłyszeć “ja dostawałem lanie i wyrosłem na ludzi”. Czy na pewno? Zobacz co na to dorosły Wojciech i ludzie, którzy znajdują się wokół niego.

Aż do kości (2017)

Historia Ellen ukazuje zmagania się z anorekcją. Jak się okazuje, choroba nie bierze się z samej obsesji chudości, ale ma głębokie korzenie w podświadomości i relacji z matką. Dzięki tej produkcji, możemy na chwilę zajrzeć do głowy osoby z zaburzeniem żywienia. Nie da się jednak ukryć, że pomoc komuś napawa bezradnością i niestety bywa skazana na porażkę. Ale warto próbować.

28 dni (2000)

Wydawać by się mogło, że film odpowiada na pytanie: ile czasu potrzeba, aby skutecznie przejść terapię uzależnienia od alkoholu? Ale bardziej trafnym pytaniem byłoby – dlaczego ludzie wpadają w uzależnienia? Zmuszona do leczenia odwykowego bohaterka, czy chce czy nie musi się z tym filozoficznym pytaniem zmierzyć. I tak jest właśnie w terapii, trzeba odkryć dlaczego uzależnienie się pojawiło. Jaką funkcję pełni alkohol w moim życiu? Z czym pomaga mi sobie radzić, od czego odwraca uwagę, skąd znam ten schemat życia? Bo jeśli nie picie, to co mnie czeka w życiu?