Kiedy doświadczamy dużych trudności w naszym życiu i mamy poczucie, że przestajemy sobie radzić, nasza racjonalna część podpowiada nam, by zgłosić się do psychologa. Wiemy, że taka opcja jest dostępna, jednak nasze myśli mogą nas sabotować, bo „przecież nie jestem wariatem”, „nie jest aż tak źle, może się tylko nad sobą użalam, a to tylko lenistwo”, „nie będę nikomu zawracać głowy”. Moim zdaniem wiele obaw i tego typu obron przed kontaktem z psychologiem może wynikać z niewiedzy i niepewności co do tego, jak wygląda spotkanie z psychologiem, czego się spodziewać i jak się zachować na pierwszej konsultacji psychologicznej.
Warto abyście wiedzieli, że nawet gdy zapiszecie się do psychoterapeuty, to każda pierwsza wizyta, a czasem też 2-3 następne to raczej forma konsultacji, niż psychoterapia. Różnica między konsultacją psychologiczną a sesją terapeutyczną to być może dla pacjenta niewyczuwalne niuanse, ale technicznie mają sporo różnic, a najważniejsza z nich to ilość i głębokość podejmowanych w rozmowie obszarów. Psycholog podczas konsultacji stara się najpierw zebrać jak najwięcej informacji o wielu aspektach funkcjonowania człowieka, a potem przedstawia dostępne opcje rozwiązania problemu. Natomiast sesja psychoterapeutyczna skupia się już na konkretnym problemie odnajdując mechanizmy i przyczyny takiego stanu rzeczy, przez co sięga głębiej w psychikę człowieka i mocno zahacza o emocje.
Pierwsza wizyta u psychologa. Wchodzę do gabinetu i…
Zacznij od “dzień dobry” 😉
Kiedy masz już przywitanie i zapoznanie się z imienia i nazwiska z głowy, zostajesz poproszony_a o zajęcie miejsca. Być może ktoś zaproponuje Ci herbatę lub kawę. Potem zaczyna się rozmowa.
Na początek spodziewaj się pytania w stylu: „Co Pana do mnie sprowadza?” „W czym mogę Pani pomóc?”.
Dobrym pomysłem będzie więc zastanowienie się co właściwie jest Twoim największym problemem, co sprawia Ci największą trudność i jakie odczuwasz objawy w ostatnim czasie.
To naturalne, że psycholog chce wiedzieć z jakim rodzajem problemu ma do czynienia, jakie obszary będą poruszane. W ten sposób rozeznaje się w tym, czy będzie w stanie w danym problemie pomóc.
Jakich pytań możesz się spodziewać?
Psycholog może zapytać o to „Dlaczego zgłasza się Pan z tym problemem akurat teraz?” „Co takiego się wydarzyło co skłoniło Panią do przyjścia do mnie?”. Tym pytaniem psycholog chce sprawdzić czy ostatnio wydarzyło się w Twoim życiu coś przełomowego, trudnego, co odmieniło Twoje funkcjonowanie i jakie to ma dla Ciebie znaczenie i konsekwencje.
Często psycholodzy proszą o opowiedzenie czegoś o sobie, choćby takich podstawowych danych jak to czy się uczysz/pracujesz i gdzie, jak sobie radzisz z pracą/nauką, z kim mieszkasz, jak wyglądają Twoje relacje z bliskimi, czy masz przyjaciół, co robisz w wolnym czasie. To pytanie służy ogólnemu zorientowaniu się w Twojej sytuacji i zidentyfikowaniu potencjalnych trudności i zasobów w radzeniu sobie, np. jeśli psycholog dowie się, że masz bliską przyjaciółkę, to będzie mógł nawiązywać do tego potem w trakcie pracy.
Jeśli jesteś młodym dorosłym mniej więcej do 35 roku życia spodziewaj się pytań o pochodzenie, rodzinę, dzieciństwo i aktualne relacje z rodzicami i rodzeństwem, bo to skarbnica wiedzy o tym jak funkcjonujemy i tam często znajduje się wyjaśnienie dla naszych obecnych problemów.
Dla przykładu, jeśli reagujesz silnym lękiem informacje o tym jak wyglądała Twoja relacja z rodzicami może przynieść wniosek, że strach przed rodzicami z czasów dzieciństwa rzutujesz na inne relacje w dorosłym życiu.
Kiedy psycholog nie pomoże
Kiedy zgłaszasz się do psychologa mając wiele niepokojących objawów, np. napady paniki, ciągły niepokój, bezsenność, utrata apetytu, różnego rodzaju bóle, czujesz, że nie jesteś w stanie kompletnie funkcjonować, bo ciągle płaczesz i nie jesteś w stanie wstać z łóżka, psycholog może skierować Cię na wizytę do psychiatry, gdyż Twój stan może być wskazaniem do farmakoterapii, która pomaga złagodzić objawy i po szczegółowym klinicznym wywiadzie przeprowadzonym przez lekarza psychiatrę i dobraniu odpowiednich leków poczujesz się lepiej (przy niektórych stanach psychicznych działanie leków wymaga dłuższego czasu przyjmowania, by zaobserwować poprawę, np. w przypadku antydepresantów). Może być też tak, że psycholog zaproponuje konsultację z innymi specjalistami (np. lekarzami) i podpowie, że może warto zrobić na wstępie jakieś badania lekarskie (np. jeśli pacjent skarży się na przewlekły ból lub problemy z sercem).
Psycholog na początku też stara się uzyskać informacje o tym czy należy wdrożyć dodatkowe działania np. prawne, socjalne, i czy ktoś jeszcze jest zaangażowany w dany problem i może konieczna jest terapia pary lub całej rodziny.
Werdykt
Może się zdarzyć tak, że psycholog po wstępnej konsultacji odeśle Cię do innego specjalisty psychologa czy psychoterapeuty specjalizującego się w danym zakresie lepiej niż on. To jest właściwa praktyka zgodna z etyką zawodu i chodzi po prostu o to, by jak najlepiej pomóc pacjentowi nie szkodząc mu. Lepiej odesłać osobę do kogoś innego od razu niż po kilku spotkaniach, kiedy pacjent już się przyzwyczai, przywiąże do terapeuty, a potem będzie musiał cały proces zaczynać od nowa z kimś innym.
Jeśli psycholog/psychoterapeuta zdecyduje się z Tobą pracować, bo czuje się kompetentny w tym zakresie może poprosić Cię byś w domu na spokojnie zastanowił się nad celami terapeutycznymi, czyli tym co chcesz podczas tych spotkań wypracować. To pomaga zarówno psychologowi poprowadzić Cię przez terapię jak i Tobie, bo wiesz do czego zmierzasz. Poza tym określenie celów daje poczucie, że jest to proces w pewien sposób skończony, a nie zobowiązanie do przychodzenia w nieskończoność uzależniając się od terapeuty.
Psycholog może ustalić też z Tobą zasady współpracy tzw. kontrakt, np. częstość spotkań, sposób w jaki będziecie się do siebie zwracać, jak sygnalizować, że nie chcesz o jakimś temacie rozmawiać, co zrobić, kiedy chcesz odwołać wizytę, kwestie poufności.
To jest również moment, kiedy psycholog może zasygnalizować czym chciałby się zająć na następnym spotkaniu i jak sobie wyobraża, że je przeprowadzi opisując jakieś ćwiczenie, które chciałby pacjentowi zaproponować np. kiedy pacjent zgłasza się z fobią, psycholog może uprzedzić, że zechce więcej rozmawiać o lękotwórczym obiekcie i różnych skojarzeniach z nim przeplatając rozmowę czymś przyjemniejszym jak zainteresowania pacjenta.
Na koniec psycholog często chce sprawdzić, czy jesteś gotowy i zmotywowany do współpracy. Zazwyczaj pyta o to np. „czy widzimy się w takim razie za tydzień?”. To idealny czas dla Ciebie na zadanie pytań i wyrażenie wątpliwości co do współpracy.
…
W tym tekście chciałam określić ogólne ramy i potencjalne pytania, na które warto być przygotowanym. Oczywiście dużo zależy od osoby zgłaszającej się po pomoc, sytuacji i indywidualnego problemu, oraz od tego na jakiego człowieka po drugiej stronie drzwi gabinetu traficie. Nie będę ukrywać, że w branży pracują też takie osoby, które nie powinny mieć styczności z pacjentami, bo są dla nich zagrożeniem (np. obwiniając klientów o to, że sami są sobie winni) albo zwyczajnie nieskuteczne, liczące na to, że pacjent przyjdzie i sam wszystko wyśpiewa a oni tylko posłuchają. Musicie być czujni, a najlepiej najpierw poczytać opinie lub podpytać innych o polecenie jakiegoś godnego zaufania psychologa.
Jestem ciekawa Waszych doświadczeń z pierwszego kontaktu z psychologami 😊 Dajcie znać.
Przygotowując się do pierwszego spotkania przeczytaj również o tym Jakie trudności mogą Cię spotkać w pierwszym kontakcie z psychologiem? A żeby przekonać się, że to nie tylko przerażające procesy zobacz Co może dać Ci psychoterapia? Wsparcie i relacja terapeutyczna.
Pozdrawiam
Julia!
Jeśli potrzebujesz porozmawiać z kimś z wiedzą specjalistyczną o swoich trudnościach mogę zaoferować Ci konsultację psychologiczną. Zdaję sobie sprawę z tego, że trudno jest zaufać komuś na tyle, by powierzyć swoje intymne sprawy. “Pooglądanie sobie” danego specjalisty i dowiedzenie się o nim więcej może obniżyć niepokój. Dlatego opisałam wszelkie szczegóły o tym kim jestem, jak pracuję, jak mogę pomóc i gdzie świadczę usługi. Możesz się z tym zapoznać klikając w poniższy przycisk: